![](/media/lib/144/n-drogamleczna-b2c3993cfe2190919781c86d3e72e008.jpg)
Czarna dziura w Drodze Mlecznej obraca się niespodziewanie powoli
28 października 2020, 04:36Supermasywna czarna dziura w centrum Drogi Mlecznej – Sagittarius A* – obraca się wolniej niż się spodziewano. Jej obrót jest wolniejszy, a prawdopodobnie znacznie wolniejszy, niż 10% prędkości światła. To niezwykle powoli jak na obracającą się czarną o masie 4,15 miliona razy większej od masy Słońca.
![](/media/lib/427/n-czarny-daniel-10ccadfca7b1c65650b3d966bd70b706.jpg)
Czarna perła znad Baryczy
22 października 2020, 10:49Jakub Wencek, podleśniczy z Nadleśnictwa Żmigród, nagrał niedawno unikatowe zwierzę - czarnego daniela. Zwykle daniele mają suknię (okrywę włosową) płową cętkowaną. Wyjątkowy osobnik został nazwany czarną perłą znad Baryczy.
![](/media/lib/425/n-inskrypcja1-47830f4f1897114ae0c320f0940bda44.jpg)
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
![](/media/lib/424/n-supermasywna-c729b92c9edf0b047467b59342863730.jpg)
Galaktyki i czarna dziura spowite gazową siecią pomogą wyjaśnić zagadkę wczesnego wszechświata
1 października 2020, 11:27Very Large Telescope zauważył sześć galaktyk zgromadzonych wokół supermasywnej czarnej dziury z czasów, gdy wszechświat liczył sobie mniej niż miliard lat. Po raz pierwszy zauważono takie zgrupowanie z czasów tak nieodległych od Wielkiego Wybuchu. Odkrycie pomaga lepiej zrozumieć, w jaki sposób supermasywne czarne dziury mogą powstawać i ewoluować tak szybko.
![](/media/lib/423/n-galaktykawir-d37ceb95e33969d98d45e7ccef233c7c.jpg)
Odkryto pierwszą planetę poza naszą galaktyką?
28 września 2020, 12:23Chińsko-amerykański zespół naukowy donosi o prawdopodobnym odkryciu pierwszej planety poza Drogą Mleczną. Dotychczas udało się odkryć wiele planet pozasłonecznych i kandydatów na planety, jednak wszystkie te obiekty znajdują się w Drodze Mlecznej. Dotychczas jednak nie zidentyfikowano planety, która mogłaby leżeć w innej galaktyce.
![](/media/lib/278/n-fale-grawitacyjne02-20f055bdd19df6f4513157e11d6db477.jpg)
Ciemną materię tworzą czarne dziury? Obliczenia dodają skrzydeł odrzuconej koncepcji Hawkinga
24 września 2020, 09:43Wśród wielu niezwykłych idei Stephena Hawkinga jest i taka, zgodnie z którą ciemną materię stanowią czarne dziury, które powstały krótko po Wielkim Wybuchu. Pomysł taki jednak odrzucono, jednak nowe badania wskazują, że hipoteza taka może być prawdziwa.
![](/media/lib/422/n-porownanie-9fc6c3c4a757f445def63dc06d68c668.jpg)
Drapieżniki z dawnego Śląska pod lupą paleozoologa z Uniwersytetu Wrocławskiego
21 września 2020, 11:30Dziesiątki tysięcy lat temu na terenie Sudetów i otaczających je równin śląskich, czeskich i morawskich żyły wielkie stada zwierząt kopytnych. O te zasoby konkurowały niewielkie wilki, potężne likaony i silne cyjony. Ten dawny zwierzęcy krajobraz zbadał zespół naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego.
![](/media/lib/137/n-gmt-1-large-a9d93484bfb8889bdeb375987c9ce8b4.jpg)
Miliony dolarów na przyspieszenie prac nad spóźnionym Gigantycznym Teleskopem Magellana
18 września 2020, 12:23Amerykańska Narodowa Fundacja Nauki (NFS) przyznała GMTO Corporation, organizacji nadzorującej budowę Gigantycznego Teleskopu Magellana (GMT), 17,5 miliona dolarów na przyspieszenie prac nad teleskopem. Urządzenie, budowane kosztem miliarda USD, będzie teleskopem o średnicy lustra wynoszącym 25 metrów.
![](/media/lib/278/n-fale-grawitacyjne01-3160f2949d26ef832a5eee26acf517f4.jpg)
Polski naukowiec przegrał zakład. LIGO i Virgo zarejestrowały sygnały z rzadkiej populacji czarnych dziur
2 września 2020, 14:47Teorie mówią, że nie istnieją gwiazdowe czarne dziury o takiej masie. Ale, jak wiemy, natura zawsze znajdzie jakiś sposób, mówi Stan Woosley, astrofizyk z University of California, Santa Cruz. Uczony skomentował w ten sposób to, co zarejestrowały wykrywacze fal grawitacyjnych LIGO i Virgo. A przechwyciły one sygnał świadczący o istnieniu czarnej dziury o masie, jaka dotychczas wydawała się fizycznie niemożliwa.
![](/media/lib/419/n-fort1-e82dee6edf9bdb00c4cddf546738bd27.jpg)
W Izraelu znaleziono kanaanejski fort z epoki opisanej w Księdze Sędziów
1 września 2020, 12:56W Izraelu znaleziono pozostałości kanaanejskiego fortu sprzed 3200 lat. Zabytek, odkryty w lesie Guvrin w pobliżu kibucu Gal On położonego niedaleko miasta Kirjat Gat, pochodzi z opisanego w Księdze Sędziów niespokojnego okresu walk między Kanaanejczykami, Izraelczykami a Filistynami.